اصول خبر نویسی

آیین نامه خبری خبرگزاری

پیشگفتار

آیین نامه خبری خبرگزاری کانون دانش آموزی – پانا – به موارد اصلی و اساسی در مبحث خبر می پزدازد . سردبیر، دبیر خبر، خبرنگاران و همه کسانی که به نوعی با خبر درگیر هستند، نیاز به آگاهی از مبانی فکری و فنی خبر دارند؛ چرا که می دانیم خبر، فرایندی است اجتماعی و محصول جامعه مدرن، در یک جامعه مدرن نیز بدون آگاهی از جوانب گوناگون یک امر، نمی توان به بهره وری مفید آن امید چندانی داشت، که این هم از پیچیدگی های جامعه مدرن است.

خبر همیشه باروزنامه نگاری عجین بوده است. وقتی از روزنامه حرف می زنیم، بوی کاغذ کاهی و عکس های سیاه و سفید با تراکم های مشخص به ذهن می آید؛ اما سالهاست که دیگر روزنامه نگاری، محدود به کاغذهای زرد و سفید و قطع های چاپی کوچک و بزرگ نیست. امروز صفحات نامحدود «وب» و دریچه رنگی نمایشگرهای رایانه ای، روزنامه های جدید را برای نسل ما به ارمغان آورده است. شاید تا چند سال پیش این نوع از روزنامه نگاری اعتماد برانگیز نبود و اعتبار روزنامه چاپی را نداشت، اما امروز همان روزنامه های چاپی از این روزنامه های الکتریکی بهره می برند تا صفحات خود را پر کند و خود نیز نسخه ای را در اینترنت منتشر می کنند.

ما نیز در خبرگزاری های امروز، با این نوع روزنامه نگاری سرو کار داریم. در ساختار کلی خبر ، آنچه خبرنگاران و دبیران می بایست ملزم به آن باشند، تفاوتی چندان میان روزنامه نگاری کاغذی و الکترونیکی نیست؛ ولی تفاوت میان این دو، همانا تفاوت در شکل و ماهیت رسانه است.

سازمان خبری، امروز دیگر نیازی به ابزارهای دهه های پیش ندارند. سایت های اینترنتی پاسخگوی کامل نیازهای خبری آنها و روزنامه های چاپی هستند.

خبرگزاری پانا به لحاظ ماهیت خاص خود، یعنی دانش آموزی بودن، با دیگر خبرگزاری ها تفاوت دارد؛ به همین خاطر، آیین نامه خبری این خبرگزاری نیز ویژگی های آموزشی خاص خود را دارد.

در این آیین نامه موارد زیر را می خوانیم:

- سازمان خبرگزاری و تعریف ساختار آن

- خبرنگار کیست

- مفاهیم خبر

- مراحل ده گانه خبر نویسی

- ویرایش خبر

- اصول بین المللی اخلاق خبرنگاری

خبرنگار کیست؟

خبرنگار کسی است که با اتکا به ذوق و استعداد شخصی، پس از گذارندن دوره آموزش تخصصی و همچنین با توجه به مسئولیت اجتماعی که این حرفه بر عهده او می گذارد، وظیفه کسب، تهیه، جمع آوری و تنظیم اخبار و انتقال آنها رااز طریق وسایل ارتباط جمعی (مطبوعات، رادیو، تلویزیون و خبرگزاری) به مخاطبان بر عهده دارد.

خبرنگار در خبرگزاری پانا به کسی (دانش آموزی ) گفته می شود که به خواست و علاقه خود برای کار خبرنگاری اعلام آمادگی کرده و از طریق دفتر مرکزی یا نمایندگی های استانی، برای تهیه، تنظیم و نشر خبر در سایت خبرگزاری پذیرش می شود.

خبرنگار باید تفاوت «خبر» و «رویداد» را بداند و از سیر تحول یک رویداد به خبر آگاه باشد. اگر از خبرنگاری بپرسند: «خبر کیست؟» او باید از جایگاه یک صاحب نظر و یک کارشناس خبر، اظهار نظر کند، نه اینکه کلمات حفظ شده ای را بازگوید با این گمان که خبر را تعریف کرده است. خبرنگاری که خبر را نمی شناسد، چگونه می تواند به صحت و جامعیت آن پی ببرد؟

شناخت خبر مستلزم شناخت اوضاع سیاسی جهان و جامعه است. چهره و لحن گفتار برخی از خبرنگاران در جلوی دوربین نشان از بیگانه بودن آنها با عمق خبری است که در صحنه آن قرار دارند.

خبرنگار باید بداند که مخاطب و بیننده خبر تا چه اندازه برای شنیدن و دیدن گزارش خبری او، حساس و هوشیار است. هر چه شناخت خبرنگار از خود بیشتر و از نیازها و حساسیت های مخاطب آگاهتر باشد، در تهیه و تولید و نگارش و بیان، دقیق تر عمل می کند.

یک خبرنگار باید ویژگی های حرفه ای خبرنگاران را بشناسد تا از روی آگاهی به آن روی آورد. در سال 1978 ازسوی سازمان یونسکو، اعلامیه ای درباره نقش رسانه های جمعی در تقویت صلح جهانی و تفاهم بین المللی به تصویب رسید که مواردی از آن به شرح زیر است:

- تربیت اخلاقی و اجتماعی خبرنگاران؛

- آزادی مبادله اخبار و اطلاعات به عنوان یک حق اساسی؛

- کوشش خبرنگاران برای دریافت اخبار و اطلاعات صحیح برای در اختیار عموم گذاشتن؛

- تحقیق و اندیشیدن در صحت اخبار؛

- تحریف یا مخدوش نکردن عمدی اخبار؛

- پنهان نکردن اخبار از دید مردم؛

- ایمان کامل به خیر و مصلحت و حسن نیت به جامعه؛

- جرم دانستن سرقت ادبی و انتساب اخبار وعقاید و تالیفات دیگران؛

- احترام به شهرت و شأن و حیثیت افراد؛

با چنین نگرشی است که مسئولیت اجتماعی روزنامه نگاران شکل می گیرد . در اینجا خبرنگار کسی است که با اتکا به ذوق و استعداد شخصی، پس از گذرانیدن دوره آموزشی تخصصی و توجه به مسئولیت اجتماعی کسب، تهیه و جمع آوری و تنظیم اخبار و انتقال آنها از طریق وسایل ارتباط جمعی را به عهده دارد.

سازمان خبرگزاری

تشکیلات و سازمان وسایل ارتباط جمعی در هر کشور با توجه به نیازهای فرهنگی و اجتماعی و ارتباطی آن به وجود می آید. هر چند تفاوت هایی در ساختار سازمان های خبری کشورهای مختلف وجود دارد، با این حال شباهت های آنها نیز کم نیستند.

در این مبحث نمودار سازمانی تحریر به یک خبرگزاری تعریف می شود.

سازمان تحریریه

هر سازمان تحریریه در روزنامه ها و خبرگزاری ها از عوامل زیر تشکیل شده است.

1- سردبیر

وظایف سردبیر که در رأس تحریریه خبر قرار می گیرد عبارت است از:

- هماهنگ کردن عوامل اجرایی و فعالیت های آنان با خط مشی رسانه؛

- ایجاد ارتباط بین گروه ها، شعب و سرویس های گوناگون خبری؛

- اعمال مدیریت در بخش های خبری؛

- نظارت بر امور خبری و تعیین برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت برای حسن اجرای کار؛ به همین دلیل سردبیر باید ویژگی های زیر را داشته باشد:

- آگاهی و اشراف بر امور روزنامه نگاری

- توانایی مدیریت در وسایل ارتباط جمعی

2- معادن سردبیر

معاون سردبیر در حکم جانشین و قائم مقام سردبیر فعالیت می کند و وظایف زیر را به عهده دارد:

- نظارت بر اجرای امور خبری همراه سردبیر؛

- اجرای امور تحریریه؛

- مدیریت بر مراحل تولید خبر.

3- دبیران سرویس

سازمان های خبری از سرویس های گوناگون تشکیل شده اند که با توجه به نیازهای خبری شکل می گیرد.

هر سرویس خبری مرکب از خبرنگاران و نویسندگانی که در رأس آنان دبیر سرویس است. دبیر سرویس در محدوده کوچکتری وظایف سردبیر را در حوزه سرویس خبری خود بر عهده دارد و اعمال مدیریت می کند.

سرویس های خبری

سازمان خبری پانا از سرویس های خبری زیر تشکیل می شود:

- سرویس آموزش و پرورش

- سرویس سیاسی

- سرویس ادبی

- سرویس هنری

- سرویس اجتماعی

- سرویس اقتصادی

- سرویس فرهنگی

- سرویس ورزشی

- سرویس عکس (گزارش تصویری )

- سرویس علمی – آموزشی

تعداد سرویس های یک سازمان خبری به گستردگی آن سازمان و احساس نیازهای خبری بستگی دارد.

4- دبیر فنی

سرویس فنی در یک خبرگزاری که خروجی الکترونیکی دارد با روزنامه های چاپی متفاوت است. در خبرگزاری پانا، دبیر فنی وظایف زیر را به عهده دارد:

- مسئولیت فنی سایت؛

- تنظیم شبکه داخلی؛

- تنظیم ارتباطات اینترنتی خبرگزاری با سایر سازمان ها؛

- رفع اشکالات سایت ؛

5- ویراستار

ویراستار یا هیأت ویراستاری ، جایگاهی شاخص در تحریرها دارند. وظیفه اصلی ویراستاران در سازمان خبری عبارت است از: تطبیق فعالیت خبرنگاران با مشی خبری خبرگزاری به عنوان کانال پالایش اخبار.

6- دبیر عکس

عکس، یکی از لازمه های سازمان خبری است. در خبرگزاری پانا سرویس جداگانه اب با عنوان سرویس عکس راه اندازی شده است تا قسمت های تصویری اخبار را پوشش دهند.

نمودار عوامل تحریریه

مفاهیم اساسی در خبر

خبری که در رسانه ها به هر شکل گفتاری و شنیداری و تصویری و یا نوشتاری انتشار می یابد باید درست ، روشن و جامع باشد.

درستی خبر

یکی از مسئولیت های مهم رسانه ها خبری، ارائه اطلاعات درست به مخاطبان است. اطمینان از درستی خبر، از ضروریات حرفه روزنامه نگاری است. خبرنگار باید رویداد را آن طور که اتفاق افتاده است- نه آن طور که مایل است اتفاق افتاده باشد- به اطلاع مخاطبان برساند.

روشنی خبر

نوشته خبری باید با صراحت و روشنی تنظیم شده باشد. خبرنگاری که از یک رویداد ، خبر تهیه می کند، اگر نتواند اطلاعات خود را به زبان ساده، رسا و روشن و بدون ابهام بنویسد، نمی تواند در کار خود موفق باشد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: